Devanagari raštas: Skirtumas tarp puslapio versijų
Ištrintas turinys Pridėtas turinys
S →Kilmė |
Nėra keitimo santraukos |
||
Eilutė 20:
== Principas ==
Devanagari rašto sistemos pagrindas – [[skiemuo]]. Visi [[priebalsis|priebalsiai]]
== Balsiai ==
Eilutė 27:
| '''Raidė'''||'''Raidė sąjungoje su priebalsiu प'''||'''Tarimas'''||'''Tarimas su „p“'''||[[IAST]] atitikmuo'''||'''[[ITRANS]] atitikmuo||'''Lietuviškas atitikmuo'''
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|अ|| style="background:#efefef; font-size:24px;"|प||[ə]||[pə]|| style="background:#ccc; font-size:24px;"|
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|आ ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पा||[ɑː]||[pɑː]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|ā||A||kaip lietuvių ilgoji ''a'' (pvz., n'''a'''mas)
Eilutė 33:
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|इ || style="background:#efefef; font-size:24px;"|पि||[i]||[pi]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|i||i||kaip lietuvių ''i'' (pvz., k'''i'''tas)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ई||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पी||[iː]||[piː]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|ī||I||kaip lietuvių ilgoji ''y'' (pvz., pl'''y'''ta)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|उ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पु||[u]||[pu]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|u||u||kaip lietuvių trumpoji ''u'' (pvz., t'''u'''pi)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ऊ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पू||[uː]||[puː]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|ū||U||kaip lietuvių ilgoji ''ū'' (pvz., k'''ū'''nas)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ए||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पे||[eː]||[peː]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|e||e||kaip lietuvių ''ė'' (pvz., p'''ė'''da)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ऐ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पै||[əi] arba [ai]||[pəi] arba [pai]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|ai||ai||tariama kaip dvibalsis ''ei'' arba ''ai'' (pvz., '''ei'''na arba '''ai'''kštė)
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ओ ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पो||[οː]||[poː]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|o||o||tik ilgas, kaip lietuvių žodyje n'''o'''riu
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|औ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पौ||[əu] arba [au]||[pəu] arba [pau]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|au||au|| kaip dvibalsis ''au'' (pvz.,
|-align="center"
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ऋ||style="background:#efefef; font-size:24px;"|पृ||[ɻ̩]||[pɻ̩]||style="background:#ccc; font-size:24px;"|r̥||R|| skiemeninis balsis, tariamas kaip čekų [[Brno|B'''r'''no]].
Eilutė 74:
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|क||'''ka''' [kə]<br /> pvz., ti'''k'''
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ख ||'''kha''' [k<sup>h</sup>ə]<br /> lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ग ||'''ga''' [gə]<br /> pvz., '''g'''
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|घ ||'''gha''' [g<sup>ɦ</sup>ə]<br /> lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ङ ||'''ṅa''' [ŋə]<br /> kaip žodyje ra'''n'''ka
|-align="center"
|Palatalinis
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|च||'''ca''' [cə] <br />
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|छ ||'''cha''' [c<sup>h</sup>ə] <br />lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ज ||'''ja''' [ɟə] <br />
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|झ||'''jha''' [ɟ<sup>ɦ</sup>ə] <br />lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ञ ||'''ña''' [ɲə] <br />
|-align="center"
|Retrofleksinis
Eilutė 93:
|-align="center"
|Dantinis
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|त ||'''ta'''[t̪ə] <br />pvz.,
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|थ ||'''tha''' [t̪<sup>h</sup>ə]<br />lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|द ||'''da''' [d̪ə]<br /> pvz., '''d'''arbas
Eilutė 100:
|-align="center"
|Lūpinis
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|प ||'''pa''' [pə]<br />pvz., s'''p'''
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|फ ||'''pha''' [p<sup>h</sup>ə]<br />lietuviško atitikmens nėra
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ब ||'''ba''' [bə]<br />pvz., '''b'''atas
Eilutė 109:
{|class="wikitable"
|-
!align="center" colspan="10"|'''
|-
!
Eilutė 115:
!colspan="2"|Retrofleksinis
!colspan="2"|Dantinis/<br />alveolinis
!colspan="2"|
|-align="center"
|
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|य ||'''ya''' [jə]<br /> pvz., '''j'''avai
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|र ||'''ra''' [rə] <br />pvz., '''r'''atas
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ल ||'''la''' [lə]<br />
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|व ||'''va''' [ʋə]<br />pvz., '''v'''aza
|-align="center"
Eilutė 126:
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|श||'''śa''' [ʃə]<br />minkštas ''š'', pvz., '''š'''ienas
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ष ||'''ṣa''' [ʂə]<br />kietas ''š'', pvz., '''š'''aukštas
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|स ||'''sa''' [
| style="background:#ccc; font-size:24px;"|ह ||'''ha''' [ɦə]<br />pvz., alko'''h'''olis
|-
|}
Lentelėje pateikti standartiniai devanagari priebalsiai, vartojami sanskrite. Hindi kalboje be šių yra dar keletas ženklų, kurie vartojami skoliniuose: <span style="font-size:14pt;">क़</span> ''qa'' [qə], <span style="font-size:14pt;">ख़</span> ''ḫa'' [xə], <span style="font-size:14pt;">ग़</span> ''ġa'' [ɣə], <span style="font-size:14pt;">ज़</span> ''za'' [zə], <span style="font-size:14pt;">झ़</span> ''zha'' [ʒə], \<span style="font-size:14pt;">फ़</span> ''fa'' [fə]. Taip pat alofonus žymi <span style="font-size:14pt;">ड़</span> ''ṛa'' [ɽə] ir <span style="font-size:14pt;">ढ़</span> ''ṛha'' [ɽʱə].
|